دروغگویی نوعی جبران است به ضعفی که در درون احساس می شود. کسی که احساس می کند با همان شرایطی که دارد، دیده نمی شود و مورد احترام قرار نمی گیرد، برای خودش شأن و فضایل خیالی می تراشد. بنابراین خالی بندی نوعی جبران حقارت ها و نادیده گرفته شدن است که در بیشتر موارد ریشه در کودکی دارد اما ممکن است در بزرگسالی هم به خاطر حقارتها و شکستهای پی در پی این بیماریها ایجاد شود.

یک طفل اگر محبت والدین را بی قید و شرط دریافت نکند یا در مدرسه احساس حقارت کند و چیزی برای افتخار کردن پیدا نکند متوسل به دروغگویی و خالی بندی می شود.

بگویید به تو افتخار می کنم

هر کودکی نیاز به افتخار کردن دارد. هر کودکی نیاز دارد تا به خودش به تواناییهایش به والدینش و … افتخار کند. باید به کودکان کمک کنیم تا بتوانند دلایلی برای افتخار کردن به خودشان داشته باشند. باید طوری با آنها رفتار کنیم که احساس حقارت و ضعف و زبونی نداشته باشند. اگر کودکی دائم از سوی والدین یا معلم تنبیه و سرکوب شود اگر چه این تنبیه فقط ملامت کردن باشد، احساس حقارت خواهد کرد و چیزی برای افتخار کردن پیدا نخواهد کرد. چنین کودکی به خیالاتش پناه می برد و امتیازهای خیالی برای خودش در نظر می گیرد و تحت تاثیر فشارهای روانی آن خیالات را به زبان می آورد.

ادامه »

اگر سئوال شود که هوش زنبور بیشتر است یا هوش مگس؟

شاید جواب متفاوت باشد .اما برای اثبات این مساله ، دانشمندی

تعدادی زنبور را درون یک بطرری کررد و به همان مقدار مگس را نیز

درون همان بطری کرد . او ته بطری را پشت پنجره ی گذاشت

که نور خورشید به آن می تابید . زنبورها بر اساس غریزه خود به

طرف نور حرکت کردند و همه زنبورها ته بطری جمع شدند . در

حالی که مگس ها پس از لحظه ای خود را به هر راهی زدند و از

بطری خارج شدند ، اما زنبوها هم چنان به دنبال روشنایی ، اسیر

ته بطری شدند .

نکته

اغلب روش های تربیتی که ما والدین و مربیان به اصطلاح باسواد و

هوشیار می دانیم مانند حرف زدن ، نصیحت کردن ، تجویز مطالب

انبوه وار اشباع کردن کودک از معلومات ، انباشت اطلاعات و معلومات

در ذهن ، تعریف و تمجید کلامی و زبانی ، حذف کردن و فرار از نا امنی ،

آماده سازی زندگی بدون درد و بدون مشکل ، تعادل جویی ایستا و

مرداب وار در دالان های یکنواخت زندگی و…همه و همه روش هایی

است که به فرزندانمان قالب کرده ایم ، تلقین کرده ایم و به آن ها یاد

داده ایم بدون تفکرو خلاقیت و نو آوری همان راهی را بروند که  جاده ی

آن را هموار نموده ایم و یاد داده ایم که برای رسیدن به موفقیت راهی به

غیر از این راه نیست . این راه ها به جای رهایی ، بچه هایمان را گرفتار

می کند و آن چه موجب رهایی و آزادی آن ها می شود ، نه نسخه ی

ادیبانه و عالمانه ماست ، بلکه خاموش بودن ، پرهیز از یادگیری قیم وار

تجویزی ، تحریک اشتهای دانستن در یاد گیرنده ، دین یابی فعال از درون ،

اعتماد به خود ، خود راهبری در بچه ها ، ایجاد توانمندی در فرد برای سازگار

شدن و معنا کردن ناامنی ها ، درک مثبت از مشکلان و ابتلائات دردناک

زندگی ،خویشتن جمیل در میان بحران و ناملایمات سنگین است .

(تربیت دلپذیر ، دل تربیت پذیر ، محمد حسن رادمنش و افسر خلیلی ، ص 85)

مردی پسرش را نزد مرد عالم واندیشمندی برد تا آن مرد ، راز زندگی را

به فرزندش یاد بدهد. آن مرد در باغی بسیار بزرگ و زیبا ، در ساختمانی

با معماری سنتی زندگی می کرد . وقتی مرد عالم ، آن پسر را دید

خواست تا او را محکی بزند و او را امتحان کند ؛ لذا به آن پسر گفت الان

به لحاظ شلوغی کار نمی توانیم درس را شروع کنم . تو برو در این باغ

قدم بزن ،تفریح کن و دو ساعت دیگر برگرد تا راز زندگی را به تو یاد بدهم .

اما قبل از این که پسرک به گردش بپردازد ، مرد دانشمند یک قاشق چای

خوری به دست او داد و دو قطره روغن در قاشق ریخت و گفت ضمن این

که از دیدنی های باغ استفاده می کنی ، مواظبت کن این دو قطره روغن

نریزد . پسرک از پله ها پایین آمد ؛ اما آرام آرام . در باغ شروع به گردش

کرد در بسیاری از نقاط باغ برای این که روغن ها نریزد ، نه نشست ، نه

خوابید ، نه توانست بازی کند ، نه توانست بدود و…

بالاخره دقایق آخر از دو ساعت زمان تعیین شد فرا رسید . آن پسرک

خسته نزد مرد عالم آمد .

استاد سئوال کرد پسرم ! قالی های رنگارنگ به نقش های ایرانی را در

ایوان و راهروها دیدی؟ هنر معماری را در سقف ها و دیوارهای ساختمان

دیدی؟ استخرا آب را با فواره هالی بلند تماشا کردی ؟ گل کاری ها و

سبزه کاری های باغبان هنرمند باغ را نگاه کردی؟ انواع درخت های میوه

را در باغ دیدی ؟ گیاهان زیبا و تزئینی را که به شکل های مختلف خراطی

شده بود را تماشا کردی؟

پسرک گغت : نه استاد ! آن چیزهایی که شما گفتید را من ندیدم .

استاد پرسید : مگر تو در باغ گردش نمی کردی؟

پسرک گفت : چرا استاد من این دو ساعت در باغ گردش می کردم ، ولی

من مراقب قطره های روغن توی قاشق بودم که نریزد .

نکته

وقتی از طرف ما پدر و مادر و معلمان روی برخی از چیزها تاکید و

وسواس خاصی داریم ، برای بچه ها نیز این نکته مهم جلوه می کند و

فرزندانمان از بسیاری از مواهب ، لذت ها و دیدنی ها محروم می شوند .

نمره بچه ها ازهمه چیز برای ما اهمیت بیشتری دارد ،و قتی ساکت

بودن آن ها ، مودب بودن  ها ، تمیز بودن آن ها یا درس خواندن آن ها

تنها هدف تربیت ما والدین و معلمان قرار می گیرد ، بسیاری از موارد

دیگر را از بچه ها حذف می کنیم . زندگی بجه ها یک خط و یک کانال

نیست که آن ها را مجبور به عبور از آن کنیم و مرتب تلقین کنیم که این

راه تنها راه زندگی و خوشبختی و سربلندی و آقایی است . راز زندگی

شاد و مفرح ، در یک زندگی همه جانبه است . زندگی بچه ها را باید

مثل یک دایره و یک چرخ فرض کنیم که بخشی از آن درس است ،

بخشی عبادت است ، بخشی تفریح آست ، بخشی کار است ، بخشی

همکاری است ، بخشی لذت بردن است و بخشی……..

وقتی چرخ زندگی عزیزانمان می چرخد که به صورت چرخ ، دایره و گرد

باشد . نگاه افراطی و وسواسی روی یکی دو چیز خاص که گاهی آن

چیز هم کاملا بی ارزش و بی قیمت است ، موجب محدودیت های

مختلف در بچه هایمان می شود .

بستن و محدود کردن کودکان فقط به کتاب و نمره و بیست گرایی و …..

یعنی محروم کردن آن ها از دیدنی ها ، شنیدنی ها و یاد گرفتنی های

مختلف

بگذاریم طبیعت معلم فرزندانمان باشد . آن ها باید بهارها ، تابستان ها

، پاییزها و زمستان های زندگی را تجربه کنند . آن ها باید گرمی و سردی

را بچشند ، آن ها باید خوب ببینند و خوب بشنوند و تجربه کند و از

شکست هایشان درس زندگی و راز زندگی را بیاموزند .

شایسته ست هر دیوار و حصار و کانالی که موجب محرومیت فرزندان ما

از دیدنی ها وشنیدنی ها و لذت های شرعی و قانونی می شود، هر چه

سریعتر فرو ریزد خراب شود .

( تربیت دلپذیر و دل تربیت پذیر ، محمد حسن رادمنش و افسر خلیلی ، ص 130)

چند سال متوالی بود که باران نباریده بود ، خشکسالی زندگی

مردم را به جدی تهدید می کرد ، ذخیره های دولت و مردم رو به

اتمام بود ، مردم تصمیم گرفتند به بیابان بروند و برای آمدن باران

دعا کنند ، همه جمع شده بودند . زمزمه دعای باران فضا را عطر

آگین کرد. مردم به تضرع و زاری از خداوند تبارک تقاضای باران

می کردند . در بین حضار دخترکی زیبا با چتری صورتی در صف اول

نشسته بود ، نگاهی امیدوار به آسمان دوخته بود و با دیگران دعا

را تکرار می کرد .

در حین دعا روحانی جلسه که مسئولیت قرائت دعا را به عهده داشت

متوجه این دخترک شد ، آن چیز که نظر او را جلب کرده بود ، این بود

که این همه زن و مرد برای طلب باران آمده بودند اما در میان این جمعیت

فقط یک دختر کوچک هفت ساله است که چتر خود را به همراه آورده

است ، چتری صورتی و کوچک ، در دستی کوچک اما پر از امید و انتظار .

شاید تنها کسی که به دعا و نیایش خود اعتقاد داشت ، او بود و تنها

کسی که خواستن را می دانست او بود و شاید تنها کسی که با دلی

مطمئن به درگاه خداوند آمده بود . دخترک هفت ساله با چتری صورتی

بود . شاید دیگران فقط جهت همراهی با جماعت آمده بود . یا بر حسب

عادت آمده بودند . شاید دیگران فقط ذکر زبانی را می دانستند ولی آن

کودک با اعتقاد قلبی آمده بود .

نکته

در دل کوچک فرزندانمان ، مهر و لطف و عنایت خداوند به ودیعه گذاشته

شده است . روشنایی دل آن ها ، ناشی از اتصال به یک منبع پر قدرت

الهی است . آن ها با امید کامل و استعانت تمام می طلبند . جهت ،

گزینش و انتخاب آنان ، سبیل الله است . آنها خدا جوی و و خدا پوی

هستند .

موثرترین و پر توان ترین و پر برد ترین جریان خدا جویی و خدا دوستی

در کودکان وجود دارد . آن چه موجب می شود سال به سال و با بزرگتر

شدن بچه ها ،آن جریان کمرنگ تر شود نوع تربیت ما بزرگتر هاست .

امید دردل بچه ها جزمی است ؛ یعنی این که اعتقاد کامل به براورده

شدن حاجت خود را دارند . بچه ها در خواسته هایشان بسیار مصر هستند

و پافشاری دارند ، تا به نیاز و خواسته خود دست پیدا کنند . گویا آن ها

می خواهند به ما بزرگترها بیاموزند که اگردعایی دارید ، اگر طلبی دارید ،

اگر خواسته ای دارید باید پافشاری کنید، باید به امید کامل و اطمینان به

برآورد شدن حاجت اقدام کنید . باید دعایتان را از حالت ذکر زبانی به امید

قلبی متصل کنید .

اگر منتظر باران هستید ، بباید به هنگام درخواست و طلب باران چترهایتان

را به همراه بیاورید .

بگذاریم طبیعت ، معلم فرزندانمان باشد و آن ها باید بهارها ، تابستان ها ،

پاییزها و زمستان ها ی زندگی را تجربه کنند . آنان باید گرمی و سردی را

بچشند ، آن ها باید خوب بشنوند و تجربه کنند و از شکست هایشان درس

زندگی و راز زندگی را بیاموزند .

شایسته است ،هر دیوار و حصار و کانالی که موجب محرومیت فرزندان ما

از دیدنی ها و شنیدنی ها و لذت های شرعی و قانونی می شود ، هر چه

سریع تر فرو ریزد و خراب شود

(تربیت دلپذیر ، دل تربیت پذیر ، محمد حسن رادمنش و افسر خلیلی ، ص 133)

سنجاب ، حیوان کوچک و قشنگ و بسیار پرطمعی است که

معمولا در جنگل زندگی می کند . سنجاب ها گرچه حیواناتی

کوچولویی هستند اما با حرص و ولع تمام نسبت به جمع آوری

فندق و گردو و بلوط و… اقدام می کنند و در جاهایی آن ها را خاک

می کنند ، تا در زمستان که مواد غذایی کمتر پیدا می شود غذا

برای زنده ماندن داشته باشند . اما متاسفانه اکثر آن ها مکانهایی

را که مواد غذایی را دفن کرده اند، فراموش می کنند و نمی توانند

آن ها را پیدا کنند ، به راستی په زندگی پرجنب و جوش و حریصانه

و کم ثمری !

نکته

فرزندان ما با حرص و ولع تمام از کتاب های مختلف ،از کلاس های

مختلف ، از معلمان خصوصی ، از کتاب های جور واجور تست در اتاق

های خصوصی ، در قرائت خانه ها ، در کتابخانه ها با حمایت و تشویق

والدین و اولیای مدرسه اطلاعات و محفوظات را به مغز خود می ریزند .

دانش ها را با متد و روش های مختلف به ذهن می سپارند ، اما در

صحنه های زندگی نمی توانند از آن ها استفاده کنند . در موقع استفاده

یا آن را به یاد نمی آورند و پیدا نمی کنند ، یا اگر آن را بیابند ، آن مطلب

بسیار کهنه ، فرسوده و باطل شده است . جالب آن است که بسیاری

از آن ها بر بی استفاده بودن این علوم واقفند و باز هم با رقابت هر چه

بیشتر و با حرص شدید به حفظ آن مطالب می پردازند .

(تربیت دلپذیر ، دل  تربیت پذیر ، محمد حسن رادمنش و افسر خلیلی ، ص 133)

شبی از شب های زیبای خداوند، یک فرد نابینا سرش را به

آسمان بلند کرد و به ماه گفت : ماه خیلی تو را دوست دارم .

ماه گفت : تو که مرا نمی بینی ، چه طور مرا دوست داری ؟

نابینا گفت : من چون تو را نمی بینم ، به خاطر زیبایی هایت و

برق و نورت دوستت ندارم . ماه قشنگ در یک کلام بدان که چون

تو ماه هستی دوست دارم و دلیلی برای دوست داشتن تو لازم

نیست .

***

هر کودکی با طبیعتی خاص به دنیا می آید . بعضی حساس

و عصبانی ، برخی پرجنب و جوش ، بعضی آرام ، بعضی کمرو

و گوشه گیر ، برخی گستاخ و جسور ، بعضی خوش خوراک

و خوش خواب ، بعضی کم اشتها و بد خواب .

همه این تفاوت ها باید در جای خود محترم و قابل قبول باشد .

هر کودکی در زمینه خاصی دارای استعداد و علاقه است که

احتمالا همسالانس از این استعداد ها برخوردار نیستند و برعکس .

این امر طبیعی است و والدین هوشمند و معلمان عزیز این

تفاوت ها را به رسمیت می شناسند و لطفا بهترین آفریده های

خدا را در خانه شما قرار گرفته اند ، آن ها که خلیفة الله هستند ،

آنهایی که روح خدا در وجودشان دمیده شده است . با هر شرایطی

بپذیرید .

نه به خاطر زیبایی آن ها ، به خاطر استعداد آن ها ، نه به خاطر این

که خوش کلامند و نه به خاطر این که پسر یا دختر هستند . بلکه به

خاطر این که آنان فرزندان ما هستند . وظیفه من و شما آن است که

این ستاره های خدادادی را جلا بدهیم ، پردازش کنیم و به آسمان

زندگی بفرستیم و از دیدن آن ها لذت ببریم و آن ها را در هر شرایطی

دوست بداریم وبه آن ها توجه داشته باشیم .

این سه کلمه اکسیر عشق است : توجه ، محبت ، تشکر

( تربیت دل پذیر ، دل تربیت پذیر ، محمد حسن رادمنش و افسر خلیلی ، ص62 )