اى زمین و آسمان سوگوار غربتت
آفتاب صبحدم سنگ مزارغربتت
بر جبین فصل ها هر یک نشان داغ توست
اى گریبان خزان چاک از بهارغربتت
شهادت امام محمد باقر علیه السلام تسلیت باد
پیامبر صلی الله و علیه و آله فرمودند :
خوش بخت کسی است که آخرت را بر دنیای فانی مقدم بدارد.
و در جای دیگر فرمودند :
سعادتمند ترین مردم کسی است که همنشین مردان بلند همت باشد .
حضرت علی علیه السلام فرمودند :
خوش بخت کسی است که از آن چه به او زیان می رساند دوری جوید .
هم چنین فرمودند :
خوش بخت کسی است که نفس خود را محاسبه کند .
و نیز فرمودند :
خوش بخت کسی است که اخلاص در اطاعت داشته باشد .
و در سخن دیگر فرمودند :
خوش بخت کسی است که در اصلاح مردم تلاش کند.
( برای ریحانه ، محمود اکبری ، ص 82)
در آموزش فیل ها در سیرک ، ابتدا فیل های کوچک را با
زنجیر های ضخیم و محکم می بندند . اما فیل های بزرگ
چند تنی رها هستند و تحت فرمان سیرک باز نقش بازی
می کنند . بچه فیل ها سعی می کنند بر اساس فطرت
وجودی خود از اسارت رها شوند . اما زنجیرهابه آن ها
می فهمانند که قدرت مانور محدود است ، فضای حرکت
کم است ، آزادی حد و حصر دارد . پس از گذشت مدتی
از زمان تعلیم ، زنجیرها به طناب تبدیل می شود و هر آن
چه فیل ها بزرگتر می شوند طناب ها نازک تر می شود
و بالاخره زمانی فرا می رسد که فیل های پنج تنی بدون
هیچ افسار و طنابی در میدان سیرک رها می شوند و با
اشاره دست و چوب سیرک بازان حرکت می کنند ،
می خوابند ، شکلک در می آورند و…
و این است روش تربیت فیل های بزرگ به دست
انسان های کوچک ، انسان های استعمارگر ،
انسان های خودخواه وانسان های دانا و اندیشمند .
***
از دوران نوزادی با گفتن و بکن نکن ها و نصیحت ها و
حد و حصر ایجاد کردن برای فرزندانمان او را در افسار
تربیت قرار می دهیم و از او آدمکی گلخانه ای ،
کلیشه ای و بدون اراده ، پرتوقع ، کم حوصله و ماشینی
پرورش می دهیم . او را از فطرت خدادادی دور می کنیم
و حرکت و پویایی و کسب تجربه او را در قید و بند
خود پسندی قرار می دهیم . آن گاه باید در بزرگی ،
با افرادی بی اراده ، پیرو ، مقلد ، بدون اندیشه ، ذلیل
و ترسو روبرو شویم .
برخی از ما والدین دوران کودکی بچه هایمان را با دستورات
و فرمان های جور واجور غیر علمی ، غیر انسانی ، و
غیر اسلامی پرورش می دهیم و انتظار داریم ایجاد این
محدودیت ها ، او را انسانی کارآمد ، فعال و آماده برای
زندگی بار آورد . این عبارت را باید به خوبی به یاد داشته
باشیم که آن گونه که ما می خواهیم فرزندانمان تربیت
نمی شود بلکه آن گونه که هستیم تربیت خواهند شد .
ماسک زدن ، نقش بازی کردن و خود را والدینی عالم جلوه
دادن در تربیت بچه ها نقش تخریبی دارد . اگر اجازه بدهیم
فرزندانمان با فطرت خداجویی و خدادادی خود در یک مسیر
طبیعی و بدون قید و بندهای افراطی و غیر علمی بزرگ شود،
شک نداشته باشید که او بیشتر می فهمد ؛ بیشتر می داند
و بیشتر زندگی می کند . قید و بندها بکن نکن ها و بسیاری
از نصیحت های ما والدین ، بچه ها را از جرأت و ریسک کردن ،
قدرت تجربه شکست ها و آماده شدن برای زندگی فردا می اندازد .
بگزاریم بچه هایمان براساس فطرت پاک خود بزرگ شوند . دائم
در مسیر زندگی آنها مین گذاری نکنیم و برای آن ها قید و بند
و دیوار و حصار ایجاد نکنیم .
فرزندان ما آن چه را که آرزو داریم نمی شود ، آن ها آن
می شوند که ما هستیم .
(تربیت دلپذیر ، دل تربیت پذیر ، محمد حسن رادمنش و افسر خلیلی ، ص 44 )
وقتی بچه بودیم نخی را به جلوی گاری یا ماشین کوچک
اسباب بازی خود می بستیم ، نخ آن را می کشیدیم و
اسباب بازی پشت سر ما حرکت می کرد . اگر بالای تپه ای
می رفتیم از ما پیروی می کرد و اگر به گودالی می رفتیم
ماشین کوچک اسباب بازی به فرورفتگی هدایت می شد .
اگر می پیچیدیم ، آن نیز می پیچید . اگر می ایستادیم ،
آن نیز می ایستاد اگر حرکت می کردیم ، حرکت می کرد .
اگر تند می رفتیم تند و اگر آرام می رفتیم آرام به دنبال ما
می آمد . ولی اگر می خواستیم نخ را از پشت به ماشین
اسباب بازیمان ببندیم و آن نخ را هل دهیم ، نخ جمع می شد
و حرکت صورت نمی گرفت و اتفاق مبارکی نمی افتاد.
***
تربیت مثل نخ است . سهم بزرگی از تربیت از طریق دیداری
و چشم فرزندانمان صورت می گیرد . از طریق رفتار و کردار ما
والدین ، تربیت در وجود بچه هایمان نقش می بندد . اگر فقط
بخواهیم با دستورات کلیشه ای و تقلیدی و با بکن نکن های
روزمره ، با گفتن ها ، با نصیحت کردن ها ، با ترساندن ، با
پرخاشگری ، با بی احترامی ، با وعظ و خطابه ، با انتقاد ، با
سلطه جویی ، با اعتماد نکردن ، با دخالت های متمادی ، با
محبت های افراطی و تفریطی ، با تربیت های عاریه ای ، با
تربیت های گلخانه ای ، با تربیت های تحمیلی و … فرزندان
خود را تربیت کنیم ، آن ها را مچاله می کنیم ، آن ها را جمع
می کنیم ، سردرگم می کنیم و از زندگی طبیعی و حقیقی
می اندازیم . مسئولیت ما والدین این است که برای فرزندانمان
الگوی مناسبی باشیم و از جلو حرکت کنیم . چشم بچه ها به
کردار و رفتار ماست . پدر ، مادر ما باید اول خود تربیت شویم !
این نیست که چون ما بزرگتریم ، صدایمان بلندتر است ، قدرت
تنبیه داریم ، فقط باید دستور دهیم و بگوییم و آن ها اجرا کنند .
آن گاه ما انسان تربیت نکرده ایم . حاصل تربیت ما یک آدم لجباز ،
خطاکار ، آب زیر کاه ، بدجنس و موذی خوهد بود .
این نکته را باید به خوبی در نظر داشته باشیم که سر و کله
فرزندان ما پر از چشم و دوربین های ظریف و دقیق است و مرتب
به صورت شبانه روزی این دوربین ها روشن ایت و در حال
نقش گیری و شکل گیری است . تربیت دینداری است نه
شنیداری ، تربیت کرداری است نه گفتاری . بیایید تصمیم
بگیریم از این پس بیشتر مواظب رفتارهای به ظاهر بی اهمیت
خود باشیم و با فرزندان ، آن طور رفتار کنیم که دلمان
می خواهد آن ها با ما رفتار کنند.
والدین محترم بیایید در مسیر تربیت فرزندان :
ارزش ها، معیارها و آرمان ها و آرزوهایمان را مشخص
کنیم . چه می خواهیم تربیت کنیم ؟
انسان ، طوطی ، عاقل ، پیرو ، درس خوان ، کنجکاو ،
خلاق یا خدای ناکرده دزد.
الگوی شایسته برای فرزندانمان باشیم .
فضایی سرشار از صمیمیت و محبت در خانه برقرار سازیم
تا فرزندانمان به دور از هر گونه تندی و فشار ، ارزش های
ما را بپذیرند . انتقادها و سرزنش ها را محدود کنیم .
اعتقادها ، ارزش ها و باورهای مهم زندگی را برای
فرزندانمان تشریح کنیم .
نسبت به اجرای قوانین و مقررات خود پای بند باشیم .
استثنا قائل نشویم و در همه حال از او بخواهیم ارزش ها
و اعتقادات را مهم بداند .
و به یاد داشته باشیم که دوربین های ضبط و ثبت آنان
دائما روشن است .
(تربیت دلپذیر ، دل تربیت پذیر ، محمد حسن رادمنش و افسر خلیلی ، ص 30 )
روزی حضرت موسی علیه السلام رو به بارگاه ملکوتی خداوند
کرد و از درگاهش درخواست نمود : بارالها ، می خواهم
بدترین بنده ات را ببینم .
ندا آمد : صبح زود به در ورودی شهر برو . اولین کسی که از
شهر خارج شد او بدترین بنده من است .
حضرت موسی روز بعد به در ورودی شهر رفت . پدری با
فرزندش اولین کسانی بودن که از شهر خارج شدند .
حضرت موسی پیش خود گفت : این بیچاره خبر ندارد که
بدترین خلق خداست .
پس از بازگشت ، رو به درگاه خدا کرد و ضمن تقدیم سپاس
از اجابت خواسته اش ، عرضه داشت بار الها ، حال می خوام
بهترین بنده ات را ببینم .
ندا آمد : آخر شب به در ورودی شهر برو . آخرین نفری که وارد
شهر شود ، او بهترین بنده من است .
هنگاهی که شب شد ، حضرت موسی به در ورودی شهر
رفت . دید آخرین نفری که از در شهر وارد شد ، همان پدر
با فرزندش است !
رو به درگاه خداوند با تعجب و درماندگی عرضه داشت :
خداوندا ! چگونه ممکن است که بدترین و بهترین بنده ات
یک نفر باشد ؟!
ندا آمد :ای موسی ! این بنده که صبح هنگام می خواست
با فرزندش از در ورودی شهر خارج شود ، بدترین بنده من بود .
هنگامی که نگاه فرزندش به کوه های عظیم اطراف شهر افتاد ،
از پدرش پرسید : با با ! بزرگتر از این کوه ها چیست ؟
پدر گفت :زمین .
فرزند پرسید : بزرگترتر از زمین چیست ؟
پدر پاسخ داد: آسمان ها
فرزند پرسید : بزرگتر از آسمان ها چیست؟
پدر در حالی که به فرزندش نگاه می کرد اشک از دیدگانش
جاری شد و گفت : گناهان پدرت ، از آسمان ها نیز بزرگتر
است .
فرزند پرسید : پدر ! بزرگتر از گناهان تو چیست ؟
پدر که دیگر طاقتش تمام شده بود ، به ناگاه بغضش
ترکید و گفت : عزیزم ! مهربانی و بخشندگی خدای
بزرگ از تمام هر چه هست ، بزرگتر و عظیم تر است .
( من ، منم ، مترجم امیر رضا آرمیون ، ص 50 )
خدایا ! گناهان ما هم بسیار زیاد است به بزرگی و
کرم خودت از گناهان ما درگذر .
بارالها ! قلم عفوت را بر جرایم ما بکش
یک روز خانواده لاک پشت ها تصمیم گرفتند به پیک نیک بروند .
از آن جا که لاک پشت ها به صورت طبیعی در همه موارد کند
عمل می کنند ، هفت سال طول کشید تا برای سفر آماده شوند .
در نهایت ، خانواده لاک پشت ها خانه را برای پیدا کردن یک مکان
مناسب برای پیک نیک ترک کردند .
سرانجام در سال دوم سفرشان، محل مورد نظرشان را پیدا کردند .
برای مدتی حدود شش ماه محوطه را تمیز کردند ، سبدها را باز کردند
و مقدمات را آماده کردند . بعد فهمیدند که نمک نیاوردند !
پیک نیک بدون نمک یک فاجعه خواهد بود و همه آن ها با این مورد
موافق بودند . بعد از یک بحث طولانی جوان ترین لاک پشت برای
آوردن نمک از خانه انتخاب شد .
اگر چه او سریع ترین لاک پشت بین لاک پشت ها بود ، اما کلی
ناله کرد ، جیغ کشید و توی لاکش بالا و پایین پرید و در آخر او
قبول کرد که به یک شرط برود ، این که هیچ کس تا وقتی او
برنگشته چیزی نخورد . خانواده قبول کردند و لاک پشت
کوچولو به راه افتاد .
سه سال گذشت ….و لاک پشت کوچولو برنگشت . پنج سال
… شش سال … سپس در سال هفتم ، پیرترین لاک پشت
دیگر نمی توانست به گرسنگی ادامه دهد و اعلام کرد که قصد
دارد ، غذا بخورد، و شروع به باز کردن یک ساندویج کرد.
در این هنگام لاک پشت کوچولو ناگهان فریاد کنان از پشت یک
درخت بیرون پرید و گفت : دیدید ، دیدید ، من می دونستم که
منتظر نمی مونید .منم حالا نمی رم نمک بیارم !!!
***
خیلی از ما آدم ها هم گاهی مثل این داستان عمل می کنیم
به جای شروع به انجام کار صبر می کنیم تا خطای دیگران رو
بگیریم . سعی کنید در زندگی حرکت کنید منتظر حرکت دیگران
نمانید