داستان ديگرى را ملاى رومى نقل مى‏كند كه با اين

بيت‏ آغاز مى‏شود:

عاقلى بر اسب مى‏ آمد سوار

بر دهان مرده‏اى مى‏ رفت مار

داستان اين است كه يك آدم عاقل فهميده‏اى سوار بر

اسب بود.رسيد به نقطه‏ اى كه درختى در آنجا بود و مرد

عابرى زير سايه اين درخت‏ خوابيده بود،خيلى هم

خسته بود،همين جور گيج افتاده بود و در حالى‏ كه

خور خور مى‏كرد دهانش هم باز مانده بود. اتفاقا مقارن

با آمدن اين‏سوار، يك كرمى آمده بود گوشه لب اين آدم.

يك وقت‏ سوار ديد اين‏كرم رفت توى دهان اين شخص

و او هم همان طور كه گيج‏خواب بود كرم را بلعيد.

سوار،آدم  واردى بود ،مى‏ دانست كه اين كرم ،مسموم‏

است و اگر در معده اين شخص باقى بماند او را خواهد

كشت. فورا از اسب پياده شد و او را بيدار كرد.ديد اگر

به او بگويد كه اين كرم‏ رفته توى معده‏ ات،ممكن است

باور نكند و اگر هم باور كند ، وحشت‏كند و خود اين

وحشت او را از پا درآورد .يك چماقى هم دستش بود.

ديد راهش منحصر به اين است :او را به زور از خواب

بلند كرد.آن‏ شخص نگاه كرد ديد يك آدم ناشناسى

است.

گفت:چه‏ مى‏ خواهى؟

گفت :بلند شو !

گفت: چه كار با من دارى؟ديد بلند نمى‏ شود ،چند تا

به كله‏ اش زد.از جا پريد.سوار يك مقدار سيب‏گنديده

و متعفن را كه در آنجا بود به او داد كه قى‏ آور باشد.

گفت :اين‏سيب ها را به زور بايد بخورى.

هر چه گفت: آخر چرا بخورم ؟گفت: بايدبخورى

با همان چماق محكم زد توى كله‏ اشكه بايد بخورى.

آن‏ سيب ها را توى حلقش فرو كرد.

بعد پري دروى اسب خودش و به اوگفت: راه برو!

گفت: آخر مقصودت چيست؟ كجا بروم؟ سوابق من و تو

چيست؟بگو دشمنى تو از كجاست؟ من با تو چه كرده‏ام؟

شايد مرا با دشمن خودت اشتباه كرده‏اى.

گفت: بايد بدوى.

خواست‏ كوتاهى كند، زد پشت كله‏ اش و گفت: بدو!

عابر داد مى‏كشيد و گريه مى‏كرد اما چاره‏ اى نداشت بايد

مى‏دويد(مثل اين هايى كه‏ترياك مى‏خورند،مى‏ دوند براى اين

كه قى بكنند).به سرعت او را به‏ سينه اسب انداخت و آنقدر

دواند كه حالت استفراغ به او دست داد.

نشست استفراغ كرد،سيب ها آمد،همراهش كرم مرده هم آمد.

گفت: آه‏ اين چيست؟

سوار گفت: راحت‏ شدى.براى همين بود.

گفت: قضيه‏ از چه قرار است؟

گفت :اصلا من با تو دشمن نبودم. قضيه اين بود كه‏ من از اينجا

مى‏گذشتم،ديدم اين كرم رفت توى حلق تو و تو در خواب‏

سنگينى هستى و اگر يك ساعت مى‏گذشت تلف مى‏شدى.

ابتدا موضوع را به تو نگفتم، ترسيدم وحشت بكنى. براى اينكه

قى بكنى اين‏سيب گنديده‏ ها را به تو خوراندم سپس تو را

دوانيدم.حالا كه قى‏ كردى ما ديگر به تو كارى نداريم،خدا حافظ.

عابر مى‏ دويد و پايش‏ را مى‏ بوسيد نمى‏ گذاشت برود،مى‏گفت:

تو فرشته‏ اى ،تو را خدا فرستاده‏ است ،تو چه آدم خوبى هستى.

اين جور نيست كه بشر هر چه را كه بخواهد و خودش انتخاب‏

كرده است‏ حقش مى‏ باشد. انسان حقوق دارد ولى حقوق

انسانى و آزادي هاى انسانى،يعنى در مسير انسانى.بشر

وقتى كارش برسد به جايى‏ كه اين اشرف كائنات كه بايد همه

موجودات و مخلوقات را در خدمت‏ خودش بگيرد و بفهمد:

و خلقنا لكم ما فى الارض جميعا؛ اين‏چوب و اين سنگ و اين

درخت و اين طلا و اين نقره و اين فولاد و اين‏ آهن و اين كوه و اين

دريا و اين معدن و اين همه چيز بايد در خدمت تو باشد و تو تنها

بايد خداى خودت را پرستش كنى و بس، يك چنين‏ موجودى بيايد

خرما يا سنگ يا چوب را پرستش كند،اين ،انسانى‏ است كه به

دست‏ خودش از مسير انسانيت منحرف شده. چون از مسير

انسانيت منحرف شده، به خاطر انسانيت و حقوق انسانيت بايد

اين‏زنجير را به هر شكل هست از دست و پاى اين شخص باز

كرد ; اگرممكن است،خودش را آزاد كرد، اگر نه، لااقل او را از سر

راه ديگران‏ برداشت.

( آشنابی با قرآن ، مرتضی مطهری ،ج 3 ، جلسه چهاردهم )