در ادامه مطلب چنین آمده :
پس به او بیاموزی … در برابر مردم خمیازه نکشد ، پا بر روی پا نیفکند و دست بر زیر “زنخدان ” ننهد ، به هر طرف ننگرد . سر برهنه نسازد و با همنشینان تواضع و فروتنی کند و گشاده رویی . خوش کلامی را شعار خود سازد و اطاعت بزرگتر را کند و تعظیم ایشان را به جا آورد و در حضور ایشان بازی نکند . و وی را منع کنی از پرگویی و دروغ و قسم خوردن - اگر چه راست باشد - و فحش و دشنام و لغو و غیبت و بسیار خندیدن ، استهزا کردن و زیاد مزاح کردن و تیز به مردم نگریستن و ابتدا به سخن کردن .

و او را عادت داده به راستگویی و با فکر سخن گفتن و گوش دادن به کسی که با او تکلم می کند و برخاستن در پیش پای بزرگتر از خود و به دو زانو نشستن و جای دادن . و وقار و سکینه و خودداری در جمیع حرکات را به وی بیاموز و باید او را از همنشین بد ، نهایت محافظت کنی که اصل ادب همین است . و بترسانی او را از این که از اطفال یا مردان چیزی بگیرد . و به وی بفهمانی که بزرگی در عطا و بخشش است و در گرفتن ، خاری و ذلت است و دأب سگان است که دُم خود را در انتظار لقمه ای می جنبانند و تملق و چاپلوسی می کنند.

بایستی او را به معلمی متدین دانا داد که به وی قرۀن بیاموزد و حکایات نیکان را به او بخواند و او را از سخنان لغو منع کند . و باید به او تعلیم کنی که چون معلم وی را زد ، صبر و تحمل کند و متوسل به این و آن نشود ؛ و به او بگویی که این طریقه شجاعان و مردان است و در آن وقت چون زنان و بندگان فریاد و فغان نکند . و سزاوار آن است که چون از مکتب فارغ شد ، او را اذن دهی که مشغول بازی و تفرج گردد ، تا دل او نمیرد و پژمرده نشود….

( معراج السعاده ، ملا احمد نراقی، ص218)

و اما مقتضای غیرت بر اولاد آن است که ، در ابتدای امر ، مراقب احوال او باشی و برای پرستاری و شیر دادن وی زنی صاحب عفت و صلاح معین نمایی و غذای او را از حلال مهیا سازی ،زیرا طفلی که گوشت او از شیری که از غذای حرام به هم رسیده متکوّن شود طبع او خبیث می گردد و طینتش از خباثت سرشته می شود .و چون به سر حد تمیز رسید، باید او را از آداب نیاکان بیاموزی و آداب خوردن و گفتن و نشستن و برخاستن و غیر این ها به وی یاد دهی.

پس به او بیاموزی که نخورد ، مگر با دست راست ؛ در وقت شروع به چیز خوردن ، “بسم الله ” بگوید و از نزد خود لقمه برگیرد ؛ به هر طرف دراز نشود ، پیش از دیگران دست به طعام نبرد ؛ همچنین به طعام و کسانی که طعام می خورند ، نگاه نکند ؛ و به شتاب غذا نخورد ؛ و لقمه را نیک بجود ؛ دست و جامه را به آن چه می خورد آلوده نسازد ،و پرخوری و شکم پرستی را عادت نکند . باید نزد طفل مذمت پرخوری را نمود و مدح قناعت و کم خوری را کرد و او را چنان پرورش داد که در بند غذا نباشد و به هر چه رسد ، قانع باشد .و او را از خود آرایی و زینت کردن و در بند لباس بودن منع نمایی و این را در نظرش قبیح سازی و به او وانمایی که زینت و خود نمایی ، طریقه زنان است و مردان از آن عار دارند. او را از همنشینی طفلانی که بر ناز و نعمت و لباس و زینت پرورش یافته اند محافظت کنی و وی را به لباس پست و درشت معتاد سازی . و در نشستن و ایستادن ، پشت به دیگری نکند ….

( معراج السعاده ، ملا احمد نراقی، ص 217)

غیرت در عِرض و حرم آن است که ، از اهل خود غافل نشود و اهمال در ابتدای امری که عاقبت آن به فساد منجر می شود ، پس زنان خود را از دیدن مردان نامحرم محافظت کرده و ایشان را از رفتن به کوچه و بازار منع نماید .
حضرت رسول صلی الله و علیه و آله به حضرت فاطمه علیه السلام فرمودند :« چه چیزی برای زنان بهتر است ؟ عرض کرد این که هیچ مردی را نبیند و هیچ مردی هم او را نبیند . پس فاطمه را به سینه خود چسباند .»

و اصحاب پیغمبر صلی الله و علیه و آله سوراخ های دیوارهای خانه ی خود را مسدود ساخته بودند که زنان ایشان ، مردان را نبینند . روزی حضرت پیغمبر صلی الله و علیه و آله فرمودند :« هر که اطاعت زن خود را کند حدای تعالی او را سرنگون به آتش می اندازد . عرض کردند که : در چه چیزی اطاعت کند ؟ فرمودند دراین که از شوهر خود خواهش کند که به حمام ها و عروسی ها و عید گاه ها و عزاها برود و جامه نازک بپوشد و شوهر راضی شود و او را اذن دهد .»

شنیده ای که در عهد پیغمبر صلی الله و علیه و آله زنان به مساجد حاضر می شدند و حضرت ایشان را اذن می داد مخصوص زنان آن عصر بود.

و مخفی نماند که صفت غیرت اگر چه خوب است و در نظر شرع و عقل ، مستحسن و مرغوب می باشد ، اما باید به حد افراط نرسد و آدمی به نحوی نشود که بی سبب به اهل خود بدگمان شود و بر ایشان تنک بگیرد و در صدد تجسس باطنِ ایشان بر آید ، زیرا همچنان که در حدیث وارد شده است : « زن مانند استخوان کجیست ، اگر بخواهی او را صاف کنی می شکند »و از حضرت پیغمبر صلی الله و علیه و آله روایت شده است که : «بعضی از انواع غیرت است که ، خدا و رسول ، آن را دشمن می دارند و آن این است که مرد بی جهت بر اهل خود غیرت نماید .»

و بالجمله ، مبالغه در تفحص و تفتیش از احوال اهل و حرم خود نمودن ، نالایق است و با طریقه شریعت موافق نیست ؛ زیرا در این وقت مرد از ظنّ بد خالی نخواهد بود و آن شرعاً مذموم است .

 (معراج السعاده ، ملا احمد نراقی ، ص 216)

با خواندن این مطالب متوجه می شویم که گاهی از مواقع بعضی کارهای خود ما هم خالی از اشتباه نیست و به این نکات ریز توجه نمی کنیم البته در مورد تعدادی از افراد جامعه که این خطا بسیار آشکار و مخرب است گاهی اوقات افرادی را می بینیم که بیش از حد غیرتی هستند و با کارها و تعصبات نا به جای خود نه تنها به اطرافیان خود بلکه به دین هم آسیب می رسانند و گاهی هم می بینیم که یک مرد چقدر بی توجه و بی تفاوت به پوشش و رفتار همسر و فرزندانش است .

البته این بی توجهی ها به فرموده پیامبر صلی الله و علیه و آله به خاطر خارج شدن روح ایمان از یک مرد است.

خدایا ! خودت به ما کمک کن تا در مسیر درست قدم برداریم.

حمیت و غیرت آن است که ، آدمی نگهبانی کند دین و عِرض و اولاد خود را ؛ و برای محافظت و نگهداری هر یک ، طریقه یی ست که صاحب غیرت و حمیّت از آن تجاوز نمی کند .

اما غیرت و حمیت در دین آن است که ، سعی کند در ردّ بیعتِِ کسی که در دین بدعت می نهد و اهانت کسی که به دین اهانت می رساند و دفع ادعای باطل کنندگان دین ، و ردِّ شبهه منکرین؛ و کشتن کسانی که از دین برمی گردند ، یا این که ضروری دین را انکار می نماید ؛ و در ترویج احکام دین ، جدّ و جهد لازمه را به عمل آورد و در نشر مسائل حرام و حلال نهایت مبالغه را بکند و در امر به معروف و نهی از منکر مسامحه نکند و با کسانی که مجاهر به معصیتند ، مداهنه و دوستی نکند و با ضرورت هم ، در دل بر ایشان غضبناک باشد .

(معراج السعاده/  ملا احمد نراقی (ره ) ، ص215 )

خدایا ! با نوشتن این مطالب فهمیدم که آن طور که شایسته است غیرت در دین ندارم .

خدایا ! یاریمان کن تا با غیرت در برابر توهین کنندگان به احکام مبین اسلام بایستیم .

 خدایا ! به ما کمک کن تا از علومی که می آموزیم برای ردّ شبهات دشمنان استفاده کنیم .

الهی ما را آن ده ، که آن به

بی غیرتی و بی حمیتی همان کوتاهی و اهمال کردن است در محافظت آنچه نگهبانی آن لازم است ، از دین و عِرض و اولاد و اموال ؛ و این مرض ، از مهلکات خبیثه و صفات خبیثه است و بسا باشد که به بی غیرتی منجر شود .

حضرت پیغمبر صلی الله و علیه و آله فرمودند : «دلِ مردِ بی غیرت ، سرنگون است .»

و فرمودند : «اگر مردی در اهل خانه ی خود امری بیند که منافی غیرت باشد و به غیرت نیاید ، خدا مرغی را می فرستد که در آن را قفندر می گوید و چهل روز بر درِ خانه ی او می نشیند و فریاد می کند که : خدا غیور است و هر صاحب غیرت را دوست دارد . اگر آن مرد به غیرت آمد و آنچه منافی غیرت است از خود دور کرد فَبِها ، و الّا پرواز می کند و بر سر او می نشیند و فریاد می کند و پرهای خود را بر چشمان او می زند و می پرد و بعد از آن ، روح ایمان از آن مرد مفارقت می کند و ملائکه او را دیوث می نامند .»

و حضرت امیر المؤمنین علیه السلام در وقتی که در عراق بودند ، فرمودند : « ای اهل عراق ! شنیده ام که زنان شما در راه ها با مردان مدافعه می کنند ؛ یعنی شانه به یکدیگر می زنند که راه بدهند ، آیا حیا نمی کنید ؟»

و باز فرمودند که :« چرا حیا نمی کنید و به غیرت نمی آیید که زنان شما به بازارها می روند و با کفار شانه به هم می زنند که راه بیابند ؟»

و ضد این صفت ،غیرت و حمیت است و آن ، نتیجه شجاعت و قوت نفس است و از شرایف ملکات و فضایل صفات می باشد .

و کسی که از این صفت خالی است از زمره مردان خارج می باشد ، و نام مردی بر او نالایق است و از امام جعفر صادق علیه السلام روایت شده است که :« خداوند- تبارک و تعالی - غیور است و صفت غیرت را دوست دارد و از غیرت اوست که همه ناشایسته ی ظاهریه و باطنیه را حرام کرده است .»

( معراج السعاده ، ملا احمد نراقی ، ص 215)

نمی دانم چرا در جامعه امروزی ما تعدادی از مردان دچار بیماری بی غیرتی شده اند ، خدایا ! از تو می خواهم تا بیماری ایشان را مداوا کنی .

نمی دانم چرا امروزه تعدادی از زنان ما دچار بیماری بی حیایی شده اند خدایا ! به حق مقربان درگاهت همه ما را به راه راست هدایت کن.

نمی دانم چرا این قدر ما به احکام دین مبین اسلام بی توجه شده ایم ، خدایا !  به ما شناخت عطا فرما.

نمی دانم چرا زشتی و قبح گناهان را نمی بینیم ، خدایا !  به ما دیده ای بینا عطا کن .

الهی چنان کن سر انجام کار

تو خوشنود باشی و ما رستگار