نامها و اوصاف سوره بقره
سوره بقره به نامها و صفاتي موسوم شده است؛ مانند:
1 ـ بقره: شهرت سوره به اين نام بر اثر اشتمال آن بر داستان «گاو بني اسرائيل» است كه در آيات 67 تا 73 اين سوره آمده و كاربرد آن در احاديث معصومين(عليهمالسلام) از باب همراهي با مصطلح توده مردم است، نه از باب تسميه؛ زيرا اوّلاً، نام گذاري سورهها توقيفي نيست و هيچ دليلي نيز در دست نيست كه اين سوره را معصومين(عليهمالسلام) به نام «بقره» ناميده باشند و ثانياً، بعيد است چنين سورهاي كه معارفي والا و حِكَمي عميق و اَحكامي فراوان در بر دارد به نام حيواني ناميده شود و يا سوره انعام كه مشتمل بر چهل احتجاج توحيدي است به نام چهارپايان موسوم شده باشد و يا سوره نمل كه معارف عميق و قصص بسياري ازپيامبران(عليهمالسلام) را دربر دارد به نام مورچه و همچنين سوره مباركه مائده كه بر اثر اشتمال آن بر «آيه ولايت» شايسته نام «سوره ولايت» است به سبب تبيين سُفْره بني اسرائيل به مائده موسوم شده باشد.
2- و 3 - ذُروَه و سنام قرآن: ذروه و سنام به معناى نقطه برجسته، ممتاز و نمايان يك شى ء است. پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) از اين سوره با اين دو نام ياد كرده اند: البقره سنام القرآن و ذروته.
4- فسطاط قرآن: وصف سوره بقره با عنوان خيمه قرآن بر اثر اشتمال آن بر اصول اعتقادى و فروع عملى فراوان است. پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) اين سوره با اين وصف ستوده است: السوره التى يذكر فيها البقره، فسطاط القرآن.
5- سيد قرآن: چون توحيد داراى بلندترين جايگاه در معارف الهى است، اين سوره بر اثر اشتمال بر آيات برجسته توحيدى، مانند آيه الكرسى، بدين صفت موصوف شده است. از سوى ديگر چون سيد هر مجتمعى مئونه و هزينه آنان را تحمل مى كند و معونه و كمك به آنان را به همراه دارد و از جهت ديگر، سيد هر گروهى خادم آنهاست اين سوره طولانى هزينه نيل به معانى بسيارى از سوره ها را تحمل كرده، در ادراك ره آورد آنها خدمت به سزايى دارد، مى تواند سيد آنها باشد.
6- زهراء: در برخى روايات سوره بقره و آل عمران با نام الزهروان، يعنى دو سوره درخشان و تابناك ياد شده است.
(منتخبی از تفسیر شریف تسنیم ، تفسیر سوره بقره )