حضرت امیر فرمود: «نَوَاقِصُ‏ الْعُقُولِ‏» (نهج‏ البلاغه/خطبه80) زن ناقص العقل است. معنای این چیست؟ ناقص را باید با توجه به آیات دیگر معنا کرد. مثلاً می‌گوییم: شصت کوچک است، این کوتاه بودن انگشت شصت کمال است. اگر انگشت شصت هم مثل بقیه انگشت‌ها بلند بود، بسیاری از کارها تعطیل می‌شد. شما با این چهار انگشت نمی‌توانی آمپول بزنی. بیل نمی‌توانی دست بگیری، قلم نمی‌توانی دست بگیری. دکمه یقه‌ات را نمی‌توانی ببندی.

خدا در قرآن فرمود: من تو را ناقص خلق نکردم. «الَّذِي أَحْسَنَ‏ كُلَ‏ شَيْ‏ءٍ خَلَقَهُ» (سجده/7) یعنی هرچیزی را که آفریده احسن است. تمام چیزها نمره بیست است. حتی زهر مار نمره‌اش نوزده نیست و بیست است! اینکه زهر مار در بدن من مرا می‌کشد جایش عوض شده است. و الا زهر مار در بدن مار نمره‌اش بیست است. مثل آب دهان که در دهان هرکسی نمره‌اش بیست است، اگر کسی تف انداخت به کسی اینجا بد است. ابرو در جای خودش نمره‌اش بیست است. گوش در جای خودش نمره‌اش بیست است. یک کسی باشد بگوید: انسان چطور آفریده می‌شد بهتر بود. یکوقت این کار را کردند. گفتند اگر می‌خواستیم انسان را طور دیگری خلق کنیم، خیلی پاسخ دادند. یکی گفت: به نظر من اگر شکم ما دکمه داشت، دکمه را میزدیم و غذا را می‌دادیم و دوباره در بسته می‌شد. می‌دانید چقدر مزایا در دیدن غذا، چشیدن غذا، بلعیدن غذا، جویدن غذا، آب دهان هست. اشک چشم شور است. همین اشک شور از ده ماده ترکیب شده است. هر چیزی را باید در جای خودش دید.

گوش ما چقدر چین و چروک دارد. اگر این چین و چروک‌ها نبود و گوش ما مثل پیشانی صاف بود، صدا را می‌فهمیدیم اما متوجه نمی‌شدیم از کدام طرف است. جهت صدا را تشخیص نمی‌دادیم. بنابراین اگر عقل زن ناقص است یعنی تفاوت دارد. نقص به معنی تفاوت است.

حجت الاسلام والمسلمين قرائتی برنامه سمت خدا  96/04/11