ادب شاگرد
عبد اللَّه بن حسن «1» (و در نسخه ما حسين) از پدر و از جد بزرگوارش نقل كرد،
كه پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلم فرمود: شاگرد نبايد بسيار از استاد سؤال كند
، و اگر كسى از استاد سؤالى كرد، در جواب از او سبقت نگيرد و اگر معلم چيزى
را نمى گويد، در گفتنش اصرار نكند و دامن او را نگيرد و با دست به سوى او اشاره
نكند و به او چشمك نزند و در محضرش با ديگرى مشورت نكند و دنبال اسرار او
نباشد و در حضورش نگويد فلانى قول تو را رد مىكند و اسرار و عيبهاى او را فاش
نكند، و از كسى در حضورش غيبت ننمايد و موقعيت او را در حضور و غيابش حراست
نمايد و اگر به مجلس او وارد شد، به عموم سلام گويد و بعد از سلام تحيتى هم
به وى بگويد و هميشه در مقابل او بنشيند و اگر استاد كارى داشت، در انجامش
بر ديگران سبقت جويد و از طول مصاحبت او خسته و ملول نگردد، زيرا استاد مانند
درخت ميوه دارا است، كه بايد منتظر رسيدن ميوه آن باشد، تا از او بهره برد پاداش
عالم از كسى كه تمام سال را روزه مى گيرد، و نماز مى خواند و در راه خدا جهاد
مى كند، بيشتر است.
هر گاه عالمى از دنيا برود، رخنه اى در اسلام پيدا مى گردد كه چيزى نمى تواند
آن را تا قيامت مسدود سازد، و هفتاد هزار فرشته مقرّب، در تشييع جنازه اش،
حاضر مى شوند.
و نيز از پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلم نقل است كه هر كس به طالب علم
كمك كند، همه پيغمبران را دوست داشته و با آنها محشور مى گردد. و هر كس
با طالبان علم دشمنى نمايد، با پيغمبران دشمنى كرده و كيفرش جهنّم است
و در قيامت طالبان علم چون پيامبران ديگران را شفاعت كنند.
(إرشاد القلوب ، ديلمى، حسن بن محمد، ترجمه سلگى، ج1، ص: 437)
