آيا جمله «لا اكراه فى الدين» دليل آزادى و اختيار

انسان در عمل نيست؟

قرآنى كه به كفّار مى‏ گويد: «هاتوا برهانكم» ( انبياء، 24)

طرفدار برهان است نه اجبار.

جمله‏ ى «لااكراه فى الدين» ( بقره، 256) بيانگر آن است

كه ايمان قلبى با اجبار حاصل نمى‏ شود؛ بلكه با برهان

و حكمت و موعظه و اخلاق و ديدن نتيجه كار، چنين

ايمانى پيدا مى‏ شود؛ البته اين بدان معنا نيست كه

هركس در عمل بتواند هر منكرى را انجام دهد و بگويد

من آزادم؛ زيرا در اسلام، نهى از منكر، جهاد، تعزيرات،

حدود، ديات و قصاص براى برخورد با قانون شكنان و

زشت سيرتان وجود دارد.

اگر رفتار زشت برخى از افراد سبب اذيت و آزار ديگران

شد، مى‏ توان از قدرت و زور استفاده كرد؛ زور، خوب

است؛ امّا ظلم، بد. اگر قدرت نباشد، افراد خودسر

قانون‏شكن، جامعه را به فساد مى‏ كشند.

«لو لادفع اللّه الناس بعضهم ببعض لفسدت الارض»

(بقره، 251)

كوتاه سخن آنكه در ايمان قلبى، اكراه و اجبار راه

ندارد و با زور، ايمان واقعى تحقق پيدا نمى‏ كند؛

ولى هر كجا از فردى به هر عنوانى كارى سرزد

كه سبب فتنه و فساد است بايد جلوى آن را

گرفت و اين ربطى به ايمان قلبى ندارد.

به علاوه هركس كارى را پذيرفت بايد لوازم آن را

هم بپذيرد.

مثلًا شاگرد، حق ندارد سر كلاس با لباس شنا بيايد

و يا بخوابد؛ زيرا ورود در كلاس بايد همراه با پذيرفتن

شرايط كلاس باشد.

اگر كسى اسلام را پذيرفت، حق ندارد با استناد به

آيه «لااكراه فى الدين» بگويد: من آزادى و اختيار دارم

و مى‏ توانم از دين برگشته و مرتد شوم و كسى حق

ندارد با من كارى داشته باشد! زيرا اين ارتداد، سبب

ايجاد تشنّج و هرج و مرج و ترديد در ديگران مى‏ شود.

(پرسش و پاسخهاى قرآنى(ج‏1)، محسن قرائتی ،ص: 115)