بدون تردید نقش حضرت معصومه (سلام اللَّه علیها) در قم شدن قم و عظمت یافتن این شهر عریقِ مذهبیِ تاریخی، یك نقش ما لا كلام فیه است. این بانوی بزرگوار، این دختر جوانِ تربیت‌شده‌ی دامان اهل‌بیت پیغمبر، با حركت خود در جمع یاران و اصحاب و دوستان ائمه (علیهم‌السّلام) و عبور از شهرهای مختلف و پاشیدن بذر معرفت و ولایت در طول مسیر در میان مردم و بعد رسیدن به این منطقه و فرود آمدن در قم، موجب شده است كه این شهر به عنوان پایگاه اصلی معارف اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) در آن دوره‌ی ظلمانی و تاریكِ حكومت جباران بدرخشد و پایگاهی بشود كه انوار علم و انوار معارف اهل‌بیت را به سراسر دنیای اسلام از شرق و غرب منتقل كند.

امروز هم مركز معرفتی دنیای اسلام، شهر قم است. امروز هم مثل همان دوران، قم قلب فعال و متحركی است كه میتواند و میباید خون معرفت و بصیرت و بیداری و آگاهی را در سرتاسر پیكر امت اسلامی پمپاژ كند. در آن روز، اولین كتابهای فقه و معارف شیعه و پیروان اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) از قم صادر شد. كتابهای اساسی مورد اعتماد و اتكای فقیهان و عالمان و محدثان در شهر قم به وسیله‌ی حوزه‌ی قم به وجود آمد. كتاب «نوادر الحكمه»ی محمد بن احمد بن یحیی، كتاب «بصائر الدرجات» صفار، كتاب «الشرایع» علی بن بابویه قمی، كتاب «محاسن» برقی، كتب احمد بن محمد بن عیسی و ده‌ها و صدها كتاب دیگر در این پایگاه معرفتی به وجود آمد و تولید شد. شخصیتهائی در اینجا پرورش یافتند كه وقتی به اقطار عالم اسلامی سفر میكردند، محفل آنها محفل فیض بود. شیخ صدوق (رضوان اللَّه علیه) كه جزو نسل سومی‌ها و چهارمی‌های این حركت عظیم است، وقتی به بغداد رفت - كه بغداد مركز شیعه و مركز حدیث بود - در پای منبر او علما و فضلا و بزرگانی جمع شدند و از او استفاده كردند. لذا ملاحظه میكنید كه شیخ صدوق، شیخ و استاد مفید (رضوان اللَّه علیهما) است. بنابراین قم شد مركز.

بیانات مقام معظم رهبری ۱۳۸۹/۰۷/۲۹